Ecosocialisme! Jawel: Ecologie!

Inderdaad, geen socialisme zonder ecologie. Omdat het ecosysteem cruciaal is voor het menselijk overleven. We kijken aan tegen een diepe milieucrisis, die fundamenteel een maatschappijcrisis is. Het kapitalisme buit niet alleen de werkende mensen uit. Het zorgt ook voor de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en voor de vervuiling en ontregeling van het ecosysteem. Het neoliberalisme versnelde dit proces nog. De milieucrisis en de sociale crisis zijn dan ook fundamenteel verbonden. Een alternatief moet beide kwesties tegelijk aanpakken! Dat is de zin van ons pleidooi voor ecosocialisme.

Deze website en bijhorende campagne dienen niet om een groen kantje toe te voegen aan ons socialistisch project. Het gaat er veeleer om, onze manier van denken en ageren als zodanig te ecologiseren. Het gaat erom, een strategie te ontwikkelen om met de wereld van de arbeid en de sociale bewegingen de maatschappij fundamenteel te veranderen, in ecosocialistische zin. Daarom kan je ook op deze website onze resolutie lezen die we op het laatste congres van de SAP goedkeurden.

Een green new deal II: Verander de wereld niet het klimaat
Een groen keynesianisme wil niet alleen de effecten van de crisis bestrijden maar tegelijkertijd de klimaatcrisis aanpakken. Aan welke voorwaarden moet een dergelijke politiek voldoen om werkelijk een oplossing te bieden voor de klimaatcrisis. Lees verder...
Een green new deal I: De crisis, Keynes en het klimaat
Naast een economische crisis hebben we ook te maken met een klimaatcrisis. We moeten de economische crisis aangrijpen om tot een grondige vergroening van onze economie over te gaan. Een ‘new green deal’ wordt deze poging om twee vliegen in een klap te slaan door velen genoemd. De Britse econoom Keynes uit het begin van de vorige eeuw is daarbij de grote inspirator. Maar aan welke eisen moeten dergelijke plannen voldoen om werkelijk effectief de crisis te bestrijden en tegelijkertijd het klimaat te redden? Lees verder...
Naar een groene New Deal?
De financiële crisis betekent een diepe ideologische crisis van het neoliberalisme. Maar wat komt in de plaats? Komt het tot een breuk met het neoliberale kader? Er is vandaag veel te doen rond de zogenaamde ‘Green New Deal’. Dekt de vlag de lading? Lees verder...
Een waardeloze Nobelprijs? Eén jaar na de VN-top in Bali ziet het IPCC zijn aanbevelingen in de vuilbak verdwijnen
Op 12 oktober 2007 ontvingen de wetenschappers van het “Intergovernmental Panel on Climate Change” (IPCC) de Nobelprijs voor de vrede. Alle belangrijke wereldleiders applaudisseerden luid voor hun werk, maar een jaar later weten de industriële landen wel beter en volgen ze niet langer de wetenschappelijke aanbevelingen van het IPCC. Ze hebben namelijk ontdekt dat die niet overeenstemmen met hun economische belangen en met de dictaten van de multinationale ondernemingen. De financiële crisis versterkt die tendens alleen maar. Lees verder...
Handel in emmissierechten: geen quota, geen jobs? Het verhaal van hoogoven 6 van Arcelor Mittal in Seraing
In Luik speelde er zich een conflict af tussen de directie van staalgigant Arcelor Mittal, de vakbonden en de Waalse regering. Inzet van het conflict: wie moet de CO2-quota betalen die nodig zijn om hoogoven 6 van Seraing terug op te starten? Het patronaat of de gemeenschap? Multinationals als Arcelor Mittal klagen steen en been over de “te strenge” klimaatpolitiek van Europa en de “oneerlijke concurrentie” vanuit landen in het Zuiden. De vakbonden lijken soms geneigd om de kant van de directie te kiezen en samen het geweer te richten op de “milieu-hysterie van de politieke wereld”. Die weg leidt volgens onze redacteur Daniel Tanuro tot niets. In dit dossier toont hij aan hoe multinationals als Arcelor Mittal, met productiesites over de hele wereld, over tal van mogelijkheden beschikken om massa’s goedkope emissierechten te bemachtigen. Daarmee kunnen ze dan hun eigen CO2-uitstoot opdrijven of veel geld vangen op de Europese markt in emissierechten. De vakbonden zouden het geweer daarom best van schouder veranderen. Dat is mogelijk als we vertrekken vanuit de vaststelling dat een efficiënte strijd voor het klimaat een radicale koerswijziging vereist. Lees verder...
De inzet van ecosocialisme
In het najaar organiseerde de SAP in Gent, Leuven en Antwerpen een vormingscyclus in drie delen over marxisme en ecologie, waar 46 mensen aan deelnamen. Op die manier tracht de SAP het noodzakelijke debat aan te zwengelen over de ecologisering van het marxisme en het socialisme. Lees verder...
Strijd voor het klimaat en antikapitalisme
Tijdens de zomerschool van de Vorming Leon Lesoil, begin september 2007, gaf Daniël Tanuro een uiteenzetting over "verander de wereld, niet het klimaat". We publiceren hier die verhelderende uiteenzetting over de oorzaken van de klimaatwijziging en de goede en valse oplossingen om de opwarming van het klimaat tegen te gaan. Claude Gany zorgde voor de transcriptie. Lees verder...
De zorgwekkende opvattingen van de milieuadviseur van Sarkozy
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Le Monde Diplomatique en werd vertaald door Tijn van Beurden van GlobalInfo. Een geniepige ideologie steekt in - ook progressieve - milieukringen plots weer de kop op, namelijk dat overbevolking het grootste (milieu)probleem zou vormen. In zijn naarste variant behelst dit dat er zij aan zij met extreemrechts geijverd wordt voor het weren van migratie. In de jaren '70 is al eens eerder geprobeerd dit idee naar voren te schuiven, maar dat debat werd toen vakkundig door links van tafel geveegd, onder andere met het argument dat het voornamelijk een armoedeprobleem betreft. Gemeenschappen die welvarender worden, krijgen unaniem ook beter vat op hun geboortecijfer. Momenteel is de denktrand om de 'armen de schuld te geven' echter weer volledig terug. Een schrijnend voorbeeld is de milieu-held van Sarkozy, Jared Diamond. Lees verder...
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) plaatst gezondheid bovenaan de klimaatagenda
“Ik geloof dat klimaatverandering als vijfde ruiter doorheen het publieke gezondheidslandschap rijdt. Zij zal de kracht van de vier ruiters doen toenemen die heersen over oorlog, honger, epidemieën en dood - deze oude tegenstanders die de gezondheid en de menselijke vooruitgang hebben aangetast sinds het begin van de geschreven geschiedenis”. Lees verder...
Wat is het probleem met Kyoto?
Begin deze maand (december 2007) komen in Bali (Indonesië) staats- en regeringsleiders van over de hele wereld bijeen in een poging tot een internationaal klimaatverdrag te komen dat een vervolg zou kunnen brijen aan het Kyoto-akkoord, dat in 2012 afloopt. Het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, zette de toon: tegen 2020 moet de uitstoot van broeikasgassen in industrielanden gereduceerd zijn met 30 %, tegen 2050 met 80 %. Zoniet dreigt de temperatuurstijging boven de 2°C uit te stijgen. In dat geval bestaat het risico dat een aantal feedbackmechanismen in gang wordt gezet waardoor het opwarmingsproces versnelt en een eigen automatisme krijgt (zo dreigt bijvoorbeeld de permafrost in Siberië te ontdooien, waardoor een grote hoeveelheid methaan, een sterk broeikasgas dat onder die bevroren laag zit, vrijkomt en het opwarmingseffect fel versnelt). Lees verder...
Klimaatsverandering en gezondheid: goede handel
Een bekende meteoroloog van het Hamburgse Max-Planck-Instituut antwoordde eens op de vraag naar het verschil tussen het weer en het klimaat: ‘Het klimaat is wat we verwachten, het weer is wat we krijgen’. Het probleem is namelijk dat het klimaat een chaotisch systeem is waarin een verandering van een enkele factor onvoorziene gevolgen kan hebben voor het geheel. De vleugelslag van een zwaluw in China kan onder bepaalde omstandigheden leiden tot een lawine in de Alpen. Dergelijke gebeurtenissen maken trefzekere weervoorspellingen over langere periodes onmogelijk. Lees verder...
Kernenergie is geen oplossing voor de klimaatswijziging
De roomsblauwe partijen die proberen een regering te vormen, staan met getrokken messen tegenover mekaar als het over communautaire kwesties gaat. Er bestaat over veel nochtans eensgezindheid. Onder andere over de noodzaak om het neoliberale beleid nog te verscherpen, en ook… over het in vraag stellen van de uitstap uit kernenergie. De beslissing om komaf te maken met kernenergie was één van de weinige verdiensten van de groene regeringsdeelname. Lees verder...
De noodzaak van eco-socialisme
Sinds jachtgezelschappen in het Paleolithicum voor het eerst diersoorten uitroeiden wordt Homo Sapiens geconfronteerd met de gevolgen van haar ingrijpen in de natuur. Maar pas sinds de jaren zeventig worden die gevolgen gezien als een grote ecologische crisis die het voortbestaan van de soort zelf in gevaar kan brengen. In die dagen werd de moderne milieubeweging geboren, een beweging die met Earth Day, Groene partijen en talloze NGO's liet zien dat er een nieuw ecologisch besef was ontwaakt en dat de confrontatie met de bedreiging voor onze planeet zou worden aangegaan. Lees verder...
Achter het drama in Darfur (Soedan) gaat de klimaatsverandering schuil
De Verenigde Naties (U.N) maken zich op om een internationale troepenmacht te sturen naar Darfur. Sinds het uitbreken van het geweld in die regio zijn er al minstens 200.000 doden gevallen en zijn meer dan 2,5 miljoen mensen op de vlucht. Naast dit conflict zijn er nog de gevolgen van de 20 jaar durende ‘burgeroorlog’ tussen het noorden en het zuiden van Soedan, een oorlog die zo’n 2 miljoen mensenlevens heeft gekost. Gemeenzaam werd dit conflict herleid tot een strijd tussen het ‘islamitische’ noorden (regering) en het ‘christelijk-animistische’ zuiden. Ook onze minister van buitenlandse zaken, Karel De Gucht (VLD), bezondigt zich, net als de rest van de ‘internationale gemeenschap’, aan dit simplisme. Hij is een vurig pleiter van het sturen van een internationale troepenmacht om zo een einde te maken aan het geweld. Maar als deze ‘internationale gemeenschap’ zich enkel beperkt tot een ‘opleggen van de vrede’, eufemistisch pacificatie genoemd, zonder naar de achterliggende oorzaken te kijken, is deze operatie gedoemd om te mislukken. Lees verder...
De G8 gijzelt het klimaat
De klimaatboef G.W. Bush (inmiddels gemeenzaam "Global Warming Bush" genoemd) doet er alles aan om een nieuw en verregaander klimaatverdrag na Kyoto op een dood spoor te zetten. Tegenover de machtige landen die zonder uitzondering hun eigen belangen laten primeren op het klimaat, is een brede en mondiale mobilisatie meer dan ooit noodzakelijk. Lees verder...
Technologische mythes en werkelijkheid
Af en toe melden de media ingewikkelde projecten als het in omloop brengen van reuzenspiegels om zonnestraling gedeeltelijk te weerkaatsen, of het genetisch manipuleren van bacteriën in de koeienpens om de uitstoot van methaangas te beperken. Zo houdt het idee stand dat klimaatsverandering een uiterst complexe uitdaging is waarvoor de wetenschap nog geen oplossing heeft. Lees verder...
Fossiele brandstoffen, het klimaat en anti-kapitalisme
Als een dokter na bij een patiënt een longtumor ontdekt te hebben deze een sigaret zou voorschrijven, zou de arts een kwakzalver of zelfs een moordenaar genoemd worden. Een kwaad bestrijd je immers niet met nog meer van hetzelfde maar door de oorzaak er van aan te pakken. Maar waarom, vraagt de Belgische milieu-activist Daniel Tanuro zich af, wordt in de strijd tegen klimaatsverandering marktwerking als oplossing voorgesteld terwijl zij als de sigaret voor longkanker is? Lees verder...
Een politieke klimaatverandering is nodig!
De poolkappen die in sneltempo afsmelten. Ganse woongebieden die onder water komen te staan. Andere gebieden die getroffen worden door extreme droogte en hitte. De opkomst van nieuwe ziektes, hongersnoden, watertekorten en oorlog. Miljoenen mensen die op de vlucht moeten slaan op zoek naar een leefbaar stukje aarde... Indien de klimaatverandering niet gestopt kan worden zouden de gevolgen voor de komende generaties wel eens zéér verregaand kunnen zijn. Lees verder...
Ja aan de redding van het klimaat. Neen aan de CO2-taks
De idee voor een CO2-taks circuleert al een aantal jaar. Toch werd er tot op vandaag geen werk van gemaakt. Met het groeiende klimaatsprobleem wordt de taks nochtans vanuit verschillende hoeken terug opgerakeld: het Sternrapport over de economische impact van klimaatswijziging hecht er veel belang aan, de taks staat volledig centraal in het ecologisch pact van Hulot en bij ons rekende het Planbureau uit welke belastingsvoeten er gehanteerd moeten worden om verschillende niveaus van vermindering van broeikasgassen te bereiken (1). Daniel Tanuro plaatst fundamentele vraagtekens bij de taks en neemt het op voor quota. De taks wordt enkel maar gevaarlijker als hij aan de man wordt gebracht met nobele groene argumenten... Lees verder...
Het marxisme heeft nood aan een ecologische kuur
We hebben in deze rubriek al een paar keer gewezen op het feit dat het marxisme 'geëcologiseerd' moet worden. Wat we daaronder precies moeten verstaan wil ik hier belichten. Lees verder...
Stellingen over de ecologisering van het revolutionair marxisme
Deze resolutie werd aangenomen op het eerste deel van het 15de congres van de SAP dat plaatsvond van 21 t.e.m. 23 april 2006. Lees verder...