Agenda

Geen geplande activiteiten.

Populair

Naar een linkse klimaatbeweging in België! De plannen van de klimaatoproep na 8 december PDF Print Email
Geschreven door David Dessers op maandag, 24 december 2007
Welke acties kan de oproep ‘Klimaat en sociale rechtvaardigheid’ ondernemen na de klimaatmanifestatie van 8 december? Dat was één van de centrale vragen van de algemene vergadering van de klimaatoproep die plaatsvond op zaterdag 10 november in Sint Gillis. Een goede veertig vertegenwoordigers van lokale mobilisatiecomités bogen zich hierover. Resultaat? De klimaatoproep neemt zich voor om op te roepen voor een klimaatactiekamp gericht tegen de bouw van een grotesk Europees skicenter in de buurt van Doornik. Maar tegelijkertijd vonden de aanwezigen dat de klimaatoproep ook een concrete campagne rond energie moet uitwerken die lokale groepen makkelijk op lokaal vlak kunnen voeren. Electrabel lijkt daarbij doelwit nummer één. Le prince de Ligne. Ooit van gehoord? Het gaat om één van de weinige prinselijke families in België, buiten de dynastie. Een familie die haar prinselijke titel nog uit de periode van voor de Franse revolutie heeft bewaard en die na vele omzwervingen een domein heeft betrokken in de buurt van Doornik, in Maubray, tegen de Franse grens. Bovendien behoort de familie van de Prince de Ligne tot de rijkste van België. Oude, steenrijke aristocratie zeg maar.

Wat heeft de prince de Ligne nu met klimaat te maken? Wel, op de terreinen van deze adellijke familie, midden in bos- en moerasgebied, plant men de bouw van een “Europees wintersport-centrum”. Voor alle duidelijkheid, het gaat om een kunstmatig centrum waar er winter én zomer moet kunnen geskied worden en dat midden in natuurgebied. Het centrum zou gebouwd worden op een gebied van meer dan 350 hectaren en mikken op enkele duizenden bezoekers per dag. De Cdh-minister André Antoine is de politieke promotor van het project.

Elitair en milieuverwoestend

Eigenlijk gaat het om een totaal van de pot gerukt project waarbij enorme vraagtekens kunnen geplaatst worden. Uiteraard is er de locatie: een bos en moerasrijk gebied dat erg belangrijk is voor de biodiversiteit. Verder zijn er de cijfers over het water- en energieverbruik van dit project. Zo zou de jaarlijkse electriticiteits-consumptie van het project overeenkomen met het gemiddelde jaarlijkse verbruik van 8940 gezinnen. Het totale gasverbruik zou dan weer gelijkstaan aan het jaarlijkse gemiddelde verbruik van 2250 gezinnen. De jaarlijkse CO2-ton wordt dan weer geschat op 21000 ton per jaar...

Een elitair en milieuverwoestend project op de terreinen en in opdracht van een oude adellijke maar nog steeds steenrijke familie. Is dat geen kolfje naar de hand van “klimaat en sociale rechtvaardigheid”? Juist ja! De algemene vergadering van 10 november sprak zich uit ten gunste van een klimaatactiekamp op de terreinen va de Prince de Ligne, waar binnen afzienbare tijd de bouwwerken zouden kunnen van start gaan.

Een klimaatactiekamp in België

Van 14 tot 21 augustus vond in Londen een actiekamp plaats tegen de uitbreiding van de luchthaven van Heathrow. Ongeveer tweeduizend activisten waren er gedurende één week samen. Volgens hun site combineerde hun actie vier doelstellingen: 1) een directe actie tegen de uitbreiding van de luchthaven, 2) een week gevuld met workshops rond klimaatverandering en alternatieven, 3) een alternatieve manier van leven promoten, 4) een linkse, antineoliberale beweging tegen klimaatverandering op poten zetten.

Eens te meer werkt Engeland dus als een inspirerend voorbeeld. Het was immers de Campaign against Climate Change die reeds de inspiratie bood voor de lancering van de klimaatoproep. Deze campagne lag niet enkel aan de basis van de klimaatmanifestatie van vorig jaar in Londen op 4 november met 20.000 betogers. (www.campaigncc.org). De actiegroep achter deze campagne voert ook uiterst interessante acties tegen klimaatverandering waarbij de sociale rechtvaardigheid steeds centraal staat. Zo bezette deze groep ondermeer de kantoren van Easyjet, de Engelse Ryanair zeg maar. Met die actie protesteerde de groep niet enkel tegen de door de staat zeer goedkoop gemaakte korte afstandsvluchten binnen Europa. Ook de schandalige arbeidsomstandigheden binnen die luchtvaartmaatschappij werden aan de kaak gesteld. Bovendien eisten de actievoerders ook betaalbare en toegankelijke alternatieven op het vlak van openbaar vervoer.

Die campaign against climate change lag ook mee aan de basis van het klimaatactiekamp rond Heathrow. De vier doelstellingen van die actie zouden bovendien net zo goed kunnen gelden voor de Belgische context. Ook in ons land is er dringend nood aan een klimaatbeweging die kiest voor mobilisatie en actie. Ook in ons land is er nood aan workshops rond klimaatverandering en manieren en technologieën om het tegen te gaan. Ook in ons land moet er naast de bestaande klimaatinitiatieven een linkse en antineoliberale poot uitgebouwd worden rond klimaat. Voeg de twee samen en we hebben een mogelijk mobilisatieperspectief voor de klimaatoproep: een klimaatactiekamp bij de start van de zomer gericht tegen de bouw van dat skicentrum in Maurbay.

De conferentie van Zimmerwald

Dit idee wekte ook best wel wat enthousiasme op tijdens die algemene vergadering. Maar toch vonden de aanwezigen dat er nog nood is aan wat anders. Eén van de aanwezigen had voldoende humor in huis om de algemene vergadering van de klimaatoproep te vergelijken met de conferentie van Zimmerwald, de historische conferentie in 1915 in Zwitserland van revolutionairen (37 om precies te zijn) tegen de imperialistische oorlog. “Ook hier zijn we met een kleine groep mensen die een enorme dreiging het hoofd willen bieden, namelijk de klimaatverandering”, zo stelde de man in kwestie. Zijn punt werd gedeeld door de anderen aanwezigen: de klimaatoproep heeft nood aan een hele concrete campagne, waarmee je op het lokale niveau in steden en wijken aan de slag kan.

Vooral de enorme machtige positie van Electrabel, de enorme winsten die het bedrijf mede dankzij eerdere openbare investeringen boekt en de koppeling van die winsten aan de steeds hogere consumentenprijzen, maakt dat Electrabel het bedrijf bij uitstek is om een campagne tegen op te zetten. Maar wordt dat al niet gedaan, bijvoorbeeld door Greenpeace? Inderdaad, Greenpeace heeft net nog een bijzonder knap filmpje naar buiten gebracht gericht tegen Electrabel en de manier waarop dit bedrijf miljardenwinsten boekt op de rug van de Belgische consumenten die de kern- en steenkoolcentrales van het bedrijf middels hoge energieprijzen reeds lang afbetaald hebben.

Korte termijnwinst, lange termijnverlies

Zonder twijfel knap werk, al spreekt de milieuorganisatie zich niet uit over hoe de energieproductie dan wel moet georganiseerd worden in dit land. Moet het quasi marktmonopolie van Electrabel bestreden worden om de weg vrij te maken naar een “echte” vrije en geliberaliseerde markt of kiezen we er eerder voor om van energievoorziening terug een openbare dienst te maken met een combinatie van een gecentraliseerd overheidsbedrijf en regionale energiecoöperatieven? Tom De Meester, ondertekenaar van de klimaatoproep van PVDA-signatuur, gaf trouwens tijdens de algemene vergadering een bijzonder interessante inleiding over Electrabel en maakte heel erg duidelijk hoe het bedrijf kiest voor winsten op korte termijn precies omdat het een privaat bedrijf is, wat leidt tot onduurzame investeringen.

Zo was er het voorbeeld van de bouw van een nieuwe steenkoolcentrale van Electrabel in het Poolse Gdansk. Uiteraard komt die steenkool niet meer uit de putten van Waterschei. Integendeel, die wordt ingevoerd uit Zuid-Afrika en Australië. “Verder kan je hem niet gaan zoeken”, stelde De Meester terecht. Electrabel maakt dus superwinsten op de rug van de consument, daarover zijn we het allemaal eens. En toch kiest het bedrijf voor de zoektocht naar de goedkoopste manier om energie op te wekken: centrales in Polen met kolen geïmporteerd uit het andere eind van de wereld. Dat doet het bedrijf uiteraard omdat het energie puur en alleen als koopwaar beschouwt en dus niet redeneert vanuit de belangen van de mensen en het milieu.

Energie is een basisrecht

De klimaatoproep wil daartegenover een totaal andere logica plaatsen: één die energie niet als koopwaar maar als een basisrecht beschouwt. Dit idee werd ook opgenomen in de flyer van de klimaatmanifestatie van 8 december, wat betekent dat ook de grote milieuorganisaties en de vakbonden er zich minstens formeel achter schaarden. Dat is uiteraard erg belangrijk. Eens je ervan uitgaat dat energie een basisrecht is, zou dat immers automatisch moeten resulteren in een afwijzing van alle voorstellen die het energievraagstuk willen “oplossen” op asociale wijze, bijvoorbeeld via algemeen geldende prijsverhogingen of allerhande taksen enz.

Hoe je dat allemaal precies vertaalt in een puntige en begrijpelijke campagne is nu een opdracht voor de klimaatoproep. Het zal in ieder geval zaak zijn om een goed evenwicht te vinden tussen eerder principiële standpunten ter verdediging van energie als een openbare dienst en concrete hier-en-nu eisen die dat perspectief concretiseren vandaag. Dat is een opdracht die vandaag start en na de manifestatie van 8 december ook in concrete voorstellen zal uitmonden.

Nagels met koppen

De algemene vergadering van de klimaatoproep werd trouwens geopend door onze redacteur Daniel Tanuro, die nogmaals nagels met koppen sloeg. Hij herhaalde dat er een specifieke opdracht is weggelegd voor een linkse klimaatbeweging en wel om twee redenen: 1) we hebben nood aan een beweging die voluit kiest voor mobilisatie en actie, en 2) de strijd tegen klimaatverandering kan slechts efficiënt gevoerd worden als ze gekoppeld wordt aan een strijd tegen het neoliberalisme, tegen de marktlogica, tegen het korte termijnwinstdenken. Die visie staat goed samengevat in de klimaatoproep die inmiddels reeds door een 1200 mensen ondertekend werd. Met de organisatie van de klimaatmanifestatie van 8 december, samen met de klimaatcoalitie, boekte de oproep een eerste belangrijk succes. Met de steun van al die ondertekenaars en de ideeën van de jongste algemene vergadering moet aan dat eerste succes absoluut een vervolg gebreid kunnen worden na 8 december. n

Naar boven